Ang PFAS, o per at polyfluoroalkyl substance, ay naging paksa ng ilang hindi masyadong nakakapuri na mga dokumentaryo, pelikula, podcast, at artikulo. Ngunit ano nga ba ang mga kemikal na ito at bakit lahat ng negatibong pindutin? Magbasa para malaman kung ano ang mga ito, kung saan sila matatagpuan, at ang mga panganib sa kalusugan at kapaligiran na idinudulot nito.
Ang PFAS ay isang umbrella term para sa isang grupo ng mahigit 4000 na kemikal. Ang mga ito ay gawa ng tao at nasa lahat ng dako, na matatagpuan sa mga non-stick na kawali, mga balot ng pagkain at packaging, artipisyal na katad, mga kahon ng pizza, hindi tinatagusan ng tubig na damit at sapatos, papel ng larawan, mga karpet, pampaganda, mga kagamitang medikal, pestisidyo, pagkain, inuming tubig, at ang dugo ng mga hayop at tao—upang pangalanan lamang ang ilan sa mga mas karaniwang lugar! Ang mga kemikal na ito––ang ilan sa mga ito ay kinabibilangan ng GenX, C8 at PFOA––nagtataboy ng tubig, mantika at dumi, na ginagawa itong lubos na epektibong mga karagdagan sa kasuotang pang-ulan, gamit sa bahay, at packaging ng pagkain.
Gayunpaman, ang PFAS ay may isang madilim na lihim––ang mga ito ay lubhang nakakapinsala sa kalusugan ng tao (at hayop), at kahit na alam ito ng mga malalaking kumpanya sa nakalipas na 50 taon o higit pa, ang PFAS ay malawakang ginagamit pa rin.
Napakabihirang gamitin ang terminong 'magpakailanman', ngunit sa kaso ng PFAS ito ay isang napakatumpak na moniker. Sa sandaling nasa kapaligiran, ang mga kemikal na ito ay kilala na tatagal ng libu-libong taon, na maaaring hindi magpakailanman, ngunit sa oras na nawala ang ilang PFAS, libu-libo pa ang handang pumalit sa kanila. Ang mga ito ay tumatagal nang napakatagal na ang mga siyentipiko ay hindi pa natantiya ang kalahating buhay ng mga kemikal na ito.
Ang mga ito ay nakakalason at kilala na nagdudulot, bukod sa iba pang mga karamdaman, ng mas mataas na panganib ng kanser (pangunahin sa bato at testicular), pagbaba ng timbang para sa mga bagong silang, pagtaas ng timbang sa atay at pagbabago sa mga enzyme sa atay, ulcerative colitis, at pagbaba ng immune response ng bakuna.
Ang PFAS ay bioaccumulative, na nangangahulugang nabubuo sila sa paglipas ng panahon. Ito ay maaaring nauugnay sa bioaccumulation ng PFAS sa tubig, hangin, palaisdaan, at lupa, o sa build-up ng kemikal sa katawan ng tao. Sa nakalipas na 50+ taon, itinapon ng mga kumpanyang gumagamit ng mga kemikal na ito sa mga daluyan ng tubig—kahit na alam nila ang pinsalang maaaring idulot nito. Karamihan sa mga wastewater site ay hindi ma-filter ang mga ito, kaya napupunta sila sa inuming tubig, na nagdudulot ng napakaraming problema sa kalusugan.
Noong 1976, itinatag ang Toxic Substances Control Act (TSCA), na nangangailangan ng EPA na suriin ang kaligtasan ng mga kemikal sa pamamagitan ng prosesong may tatlong prong. Dahil sa hindi mahusay na dokumentasyon ng ebidensya, o sadyang iniwan sa mga opisyal na dokumento, hindi maayos na nakontrol ang PFAS. Noong 2016, naglabas ang EPA ng isang advisory sa kalusugan patungkol sa dalawa sa pinakakaraniwang uri ng PFAS: PFOA at PFOS, kung saan ginagamit ang una sa malawak na hanay ng mga produkto, at ang huli ay karaniwang makikita sa foam na panlaban sa sunog. Inirerekomenda ng advisory ng EPA ang 70 bahagi bawat trilyon (ppt) ng PFOA at PFOS sa pamamagitan ng inuming tubig. Bagama't ito ay isang hakbang sa tamang direksyon, isinulat ang mga payo sa kalusugan upang magbigay ng impormasyon tungkol sa "mga kontaminant na maaaring magdulot ng mga epekto sa kalusugan ng tao at alam o inaasahang mangyari sa inuming tubig" (epa.gov). Ang mga advisory na ito ay hindi pang-regulatoryo at hindi maipapatupad, at kumikilos lamang ang mga ito bilang nagbibigay-kaalaman, kung saan magagawa ng mga kumpanya dito ang gusto nila, kabilang ang wala.
Dahil sa kanilang ubiquity, hindi mahirap ma-expose sa PFAS. Halos lahat ng nabubuhay ngayon (at sinumang nasa daan) ay malamang na may PFAS sa kanilang dugo. Noong 1970s, nagkaroon ng eksperimento upang subukan ang build-up ng mga kemikal na ito sa katawan ng tao—at kahit noon pa, noong 70s kung kailan hindi gaanong karaniwan ang PFAS—wala silang mahanap na dugo na maaaring gamitin bilang control group. Sa huli, kinailangan nilang gumamit ng naka-archive na dugo mula sa simula ng Korean War, noong 1950s. Nalaman ng isang pag-aaral noong 2015 ng CDC na 97% ng mga Amerikano ay mayroong PFAS sa kanilang dugo.
Ang hinaharap ng PFAS ay dahan-dahang nahuhulog, ngunit ito ba ay isang kaso ng napakaliit na huli?
Noong 2019, sumang-ayon ang mga kalahok na pamahalaan sa ilalim ng Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants na gumawa ng mga hakbang upang bawasan at tuluyang alisin ang paggamit at produksyon ng PFOA. Bagama't ito ay isang hakbang sa tamang direksyon, ang kemikal na ito ay pinalitan ng isang bagong alternatibong 'mas ligtas' na tinatawag na GenX. Gayunpaman, mayroon nang mga tanong tungkol sa kaligtasan nito at kung ito ay isang hindi gaanong kinokontrol na PFOA/C8 sa bago at makintab na damit.
Ang ilang mga pamahalaan ay naghahanap na ganap na ipagbawal ang PFAS. Ito ay magiging isang mahaba, mahirap na paglalakbay na limang bansa lamang ang nasimulan. Inihayag ng Germany, Netherlands, Norway, Sweden, at Denmark ang kanilang mga intensyon sa pagsusumite ng panukalang paghihigpit sa ECHA pagsapit ng Hulyo 19, 2022. Ito ang unang hakbang patungo sa pagbabawal sa mga nakakapinsalang kemikal.
Bilang karagdagan dito, gumawa ang Denmark ng anunsyo patungkol sa kanilang paggamit ng PFAS. Mula Hulyo 2020, ang lahat ng karton at papel na mga materyales sa pakikipag-ugnay sa pagkain (mga FCM) ay dapat na walang PFAS. Sa isang pag-aaral na ginawa sa pagitan ng 2015 at 2018, natuklasan na 50% ng karton at papel na packaging na kasama sa ulat ay naglalaman ng mga fluorinated compound.
Bagama't ang pagbabawal sa PFAS ay ang pinakahuling tugon, maaaring hindi ito ganoon kadali, dahil ang PFAS ay nasa lahat ng dako sa bawat kahulugan ng salita. Kaya, nananatili ang tanong: nagdudulot ba ng pinsala ang paggamit ng non-stick pan na may PFAS coating? Ang sagot ay, hindi kinakailangan, hangga't ito ay ginagamit nang responsable. Gayunpaman, maraming mas malusog na alternatibo sa mga ganitong uri ng non-stick na pan, na magiging mas mahusay sa mahabang panahon. Kung nagsisimula nang matanggal ang coating sa iyong non-stick pan, maaaring oras na para lumipat sa isang bagong kawali. Gayunpaman, pagdating sa isang problemang nakapipinsala sa lipunan, hindi dapat sa mga indibidwal ang mag-regulate ng paggamit nito—dapat na responsibilidad ng mga kumpanya at pamahalaan na panatilihing ligtas ang mga tao.
Tulad ng nakatayo, ang mga kumpanya na gumagawa ng mga produkto na naglalaman ng PFAS ay hindi kailangang tukuyin ang katotohanang ito. Sa hinaharap, iminungkahi na ang mga kumpanya ay magsimulang isama ang impormasyong ito sa kanilang mga label, dahil ito ay magpapahintulot sa mga mamimili na gumawa ng matalinong desisyon.
Kung hindi ka sigurado kung paano iimbak o pangasiwaan ang iyong mga kemikal, Chemwatch ay narito upang tumulong. Makipag-ugnayan sa amin kung kailangan mo ng tulong sa iyong Heat Mapping, Risk Assessment, pamamahala ng asset at kemikal, at higit pa. Makipag-ugnayan ngayon sa sa***@ch*******.net.
Pinagmumulan:
