Wat is koolmonoxide?

Koolmonoxide (chemische formule: CO), ook wel koolzuur/koolstofoxide genoemd, is een kleur-, geur- en smaakloos gas. Het is iets lichter dan lucht en kan bij voldoende hoge concentraties giftig zijn voor zowel mens als dier. De grootste bron van koolmonoxide komt uit de natuur, met enkele andere natuurlijke bronnen die worden gegenereerd door vulkanen, bosbranden en andere verbrandingsvormen. Andere bronnen van koolmonoxide zijn onder meer houtgestookte barbecues en open haarden, draagbare gasfornuizen/verwarmers en gereedschappen op diesel/benzine, zoals kettingzagen en maaiers. 

Waar wordt koolmonoxide voor gebruikt?

Koolmonoxide heeft toepassingen gevonden in de chemische en vleesindustrie. 

Bij de chemische productie wordt koolmonoxide in combinatie met veel andere stoffen gebruikt om bepaalde chemicaliën te produceren.

Koolmonoxide wordt toegevoegd aan voorverpakte vleesproducten, waaronder varkensvlees, rundvlees en vis, om ze meer van die rode kleur te geven die er frisser en aantrekkelijker uitziet voor de consument. Het koolmonoxide reageert met myoglobine om een ​​stabieler rood pigment te vormen dat ervoor zorgt dat het vlees niet bruin wordt en er minder vers uitziet. Deze praktijk is verboden in landen als Canada, Singapore, de Europese Unie en Japan.

Gevaren van koolmonoxide

De blootstellingsroutes voor koolmonoxide omvatten inademing en huid- en oogcontact. Inslikken wordt niet waarschijnlijk geacht vanwege de gasvormige toestand van de chemische stof. 

Inademing van koolmonoxide kan al na een enkele blootstelling een ontsteking en irritatie van de luchtwegen veroorzaken, evenals andere ernstige en onomkeerbare schade. Symptomen die vaak voorkomen bij inademing zijn onder andere hoofdpijn, verwardheid, duizeligheid, coma, toevallen, piepende ademhaling, cardiovasculaire collaps, misselijkheid, braken, maagpijn en hartstilstand. Koolmonoxidedampen kunnen lucht verdringen en vervangen, waardoor het verstikkend werkt. De hersenen en het hart zijn het meest gevoelig voor koolmonoxidevergiftiging vanwege het zuurstofgebrek dat het veroorzaakt. Lage concentraties kunnen een slechte concentratie, geheugen- en zichtproblemen, spierzwakte, verlies van spiercoördinatie, duizeligheid, hoofdpijn, misselijkheid en vermoeidheid veroorzaken.  

Bij blootstelling aan de huid kan koolmonoxide ernstige en onomkeerbare schade veroorzaken na een eenmalige blootstelling. Hoewel wordt aangenomen dat de chemische stof niet irriterend voor de huid is, worden goede hygiënepraktijken aanbevolen om ervoor te zorgen dat blootstelling tot een minimum wordt beperkt. Binnendringen in de bloedbaan via open snijwonden en wonden kan ook leiden tot andere schadelijke effecten.  

Vanwege de gasvormige toestand is het niet waarschijnlijk dat het oogirritatie veroorzaakt, maar in situaties waar het gas geconcentreerd is, kan de chemische stof irritatie, tranenvloed en roodheid veroorzaken.

Koolmonoxideveiligheid

Bij inademing de patiënt van het besmette gebied naar de dichtstbijzijnde bron van frisse lucht brengen. Houd de patiënt warm en uitgerust. Als de patiënt niet ademt en u bent gekwalificeerd om dit te doen, voer dan reanimatie uit, bij voorkeur met een zakventielmasker om de veiligheid van de hulpverlener te garanderen. Zoek onmiddellijk medische hulp. 

Inslikken van koolmonoxide wordt niet als een normale toegangsweg beschouwd.

Als huidblootstelling optreedt, verwijder dan onmiddellijk alle verontreinigde kleding en schoeisel en spoel het getroffen gebied met veel stromend water, gebruik een nooddouche indien beschikbaar. Zoek medische hulp.

Als de chemische stof in de ogen is terechtgekomen, verwijder de patiënt dan uit het besmette gebied en breng hem naar het dichtstbijzijnde oogspoelstation of nooddouche. Open de oogleden wijd om de chemische stof te laten verdampen. Spoel de ogen uit met vers stromend water gedurende ten minste 15 minuten, denk eraan om onder de oogleden te wassen. Het verwijderen van contactlenzen mag alleen worden gedaan door een ervaren persoon. Vervoer naar ziekenhuis. 

Veilig omgaan met koolmonoxide

Nood-oogspoelfonteinen en nooddouches moeten toegankelijk zijn in de directe omgeving van de mogelijke blootstelling aan de chemische stof. Een goede ventilatie is essentieel bij het verwijderen en verdunnen van luchtverontreinigingen. Als natuurlijke ventilatie niet beschikbaar is, zorg er dan voor dat er een plaatselijke afzuiging is geïnstalleerd. 

De aanbevolen persoonlijke beschermingsmiddelen bij het hanteren van koolmonoxideoxide zijn onder meer een veiligheidsbril met niet-geperforeerde zijkappen, chemische veiligheidsbrillen, volgelaatsmaskers, beschermende pakken voor het hele lichaam, veiligheidsschoenen, beschermende overalls en handschoenen van stof of leer. 

Uw VIB geeft u gedetailleerd advies bij het omgaan met koolmonoxide. Klik hier voor een proefversie van onze SDS-beheersoftware of neem contact met ons op via: sa***@ch*******.net voor meer informatie over onze chemicaliënbeheeroplossingen. 

Chemwatch heeft de grootste collectie VIB's ter wereld. Voor een FREE kopie van de Chemwatch-geschreven veiligheidsinformatieblad voor koolmonoxide, klik op de onderstaande knop.