Warianty bakteryjne, niezdolne do utworzenia pełnej ściany komórkowej, które są tworzone w kulturach przez różne bakterie; granulki (ciałka L) pojawiają się, łączą i rosną w ciałka bezpostaciowe, które namnażają się i dają początek komórkom bakteryjnym morfologicznie nieodróżnialnym od szczepu macierzystego.